Mediation

In de mediaton overeenkomst zal onder andere vertrouwelijkheid, geheimhouding,

tarief en onderwerp van het geschil nader benoemd worden. Ook verklaart u dat u beiden oplossingsgericht mee wilt werken aan het oplossen van alle zaken die geregeld moeten worden. De mediator verklaart in deze overeenkomst onder andere dat hij/zij onpartijdig zal zijn en geen enkel belang heeft bij de oplossing die u gezamenlijk overeen zult gaan komen. Deze overeenkomst zult u moeten ondertekenen op het moment dat er gestart gaat worden met het mediationtraject.

Als partijen eenmaal weten wat de daadwerkelijke belangen van de ander zijn en dat ook rechtstreeks van diegene hebben gehoord, blijkt veelal dat er alsnog vele oplossingen mogelijk zijn die partijen zelf bedenkenof -aangereikt door de mediator- aanvaardbaar vinden. Mediation is wellicht bij rechters mede hierdoor zeer populair, aangezien een rechter niet de mogelijkheid heeft buiten de rechtsstrijd van partijen te treden. Als partijen ieder het maximale uit de strijd willen halen, kan de rechter niet anders dan aan de hand van de processtukken een beslissing nemen. Er zijn dan winnaars en verliezers en de strijd duurt voort. Een mediator tracht partijen zelf naar alternatieve oplossingen voor het geschil te laten zoeken. Daar heeft een rechter niet de tijd voor en de mogelijkheid toe en het behoort ook niet tot zijn taak. De rechter ziet veelal wel waar de pijn zit, maar kan niet anders dan een beslissing geven zoals aan hem is opgedragen in de vervulling van zijn/haar functie.

In eerste instantie moet er een conflict zijn dat geschikt is om door een neutraal persoon met de echtelieden openlijk te bespreken en waarbij er nog ruimte is voor interpretatie van redelijkheid en billijkheid. Een puur juridisch geschil, bijvoorbeeld over wie eigenaar is van een bepaald goed, leent zich minder dan wel niet voor mediation, terwijl een conflict waarin beide partijen belang hebben bij een goede afloop en in de toekomst weer met elkaar te maken zullen krijgen wel zeer geschikt is. Het familierecht leent zich daarom juist uitermate voor mediation. Het eindigen van een relatie heeft wel juridische aspecten, maar emoties en gezamenlijke toekomstige belangen spelen evenzeer een grote rol, zeker als er (jonge) kinderen in het spel zijn. De kinderen hebben niet om de scheiding van de ouders gevraagd en moeten zoveel mogelijk buiten het conflict tussen de ouders worden gehouden, tijdens de scheiding, maar ook daarna.Een tweede voorwaarde voor mediation is dat partijen bereid zijn hun werkelijke belangen kenbaar te makenaan de mediator en aan de andere partij. De mediator is door middel van vraagtechnieken veelal in staat de werkelijke pijn/reden van de scheiding op te sporen. Iedere partij moet bereid zijn de vragen van de mediatoreerlijk te beantwoorden. Zodra de daadwerkelijke belangen van partijen boven tafel zijn gekomen komt het volgende zware gedeelte voor partijen, waarbij de vraag is of de belangen van beide partijen zo dicht bij elkaar te brengen zijn dat zij beiden bereid zijn water bij de wijn te doen indien daarmee een gang naar de rechter wordt voorkomen.

Het belangrijkste dat een mediator doet is partijen samen aan één tafel zetten. Meer heeft een mediator in eerste instantie niet nodig. De mediator zal trachten partijen ook daadwerkelijk naar elkaar te laten luisteren. Ieder mag zijn verhaal vertellen aan de mediator en de mediator tracht de verhalen zo duidelijk mogelijk, eventueel in andere bewoordingen, samen te vatten om het over te brengen naar de ander. Het luisteren naar elkaar roept vaak negatieve gevoelens op in de eerste fase van mediation. Als de mediatior hetgeen de ander aangeeft op een andere wijze verwoord, blijkt vaak dat dit beter overkomt op de ander dan wanneer die dat zelf zou hebben gezegd. Het luisteren naar elkaar komt zo weer op gang.In een conflictsituatie is er veelal sprake van wanorde en chaos die het conflict verergeren en groter maken dan het in eerste instantie was.

Gesprekken gaan van de hak op de tak en partijen verwachten naar mate het conflict voortduurt meer en meer het ergste van de ander. De mediator geeft structuur aan de gesprekken en zet partijen op gezette tijden aan het werk om informatie te verzamelen die kan bijdragen aan een oplossing. De structuur die de mediator aanbrengt geeft partijen duidelijkheid en dat neemt het wantrouwen enigszins weg. Er wordt gekeken naar meerdere oplossingen voor het conflict en er is een derde bij betrokken die geen partij kiest, namelijk de mediator.De mediator zorgt er tevens voor dat een ieder over dezelfde informatie beschikt. Als er gekeken wordt naar oplossingen, bijvoorbeeld als de woning moet worden getaxeerd om te kijken of één der partijen de ander op dit punt kan uitkopen , zal het taxatierapport voor beide partijen volledig openbaar zijn. Indien partijen over dezelfde informatie beschikken en er openheid is gegeven over en weer, is het tijd om te gaan onderhandelen over oplossingen voor het conflict.

De mediator zal de onderhandelingen begeleiden. Partijen moeten over en weer elkanders voorstellen goed begrijpen, aangezien miscommunicatie wederom tot een conflict zal leiden over de uitleg van de eventueel tot stand gekomen oplossing. De mediator zal partijen eerst de gelegenheid geven om zogenaamde ballonnen op te laten, oftewel zonder enige gebondenheid aan wat er gezegd wordt mogelijke oplossingen aan laten dragen. Een oplossing voor het conflict wordt veelal gevonden in combinaties van mogelijke, op deze wijze naar voren gekomen oplossingen. De mediator maakt een vaststellingsovereenkomst indien partijen volledige overeenstemming hebben bereikt of, indien afgesproken, er gedeeltelijke overeenstemming is. Deze overeenkomst tekenen beide partijen.Niet iedere mediation eindigt uiteraard in een vaststellingsovereenkomst en oplossing van het conflict. Er is niet voor niets een conflict ontstaan en soms is er geen voor beide partijen geschikte oplossing voorhanden. Desondanks kan het gevoerde gesprek veel negatieve emoties en ideeën weghalen en voor de toekomst duidelijkheid geven.